Rynek usług renowacji drewna zasadniczo się różni w poszczególnych krajach, a nawet pomiędzy poszczególnymi regionami czy nawet miastami. Zależy to od wielu czynników: obecności zabytkowych przedmiotów, ich stanu, postawy lokalnej społeczności, która może wspierać i szanować otaczające ją dziedzictwo kulturowe lub lekceważyć jego wartość. Ma tu też znaczenie dostępność usług, czyli mówiąc inaczej, konkurencja, z jaką przyjdzie wam się zmierzyć ze strony innych rzemieślników na danym obszarze. Szukając możliwości pracy w tej dziedzinie należy wziąć pod uwagę wszystkie powyższe czynniki, żeby określić punkt odniesienia dla planowanych działań. Wnikliwe badanie rynku może odsłonić dochodową niszę z perspektywą obiecujących zamówień dla niewielkiego zakładu renowacji.
Powinniście szukać konkretnych zleceń odpowiadających waszym umiejętnościom i możliwościom warsztatowym. Z pewnością znajdziecie przedmioty, czy budynki wymagające interwencji, jednak praca, konieczna do ich renowacji, będzie znacznie wykraczać poza wasz potencjał. Niemniej bardziej dokładne poszukiwania mogą wskazać mniej widoczne obiekty, pozostawione samym sobie lub jedynie „zabezpieczone” przed niszczeniem, jednak w sposób, który umniejsza ich historyczną i estetyczną wartość. Ich obecny stan może być spowodowany brakiem odpowiedniej dbałości, uszkodzeniem, zużyciem lub nieodpowiednią interwencją. Spróbujcie sporządzić ewidencję takich obiektów, zawierającą zdjęcia i analizę opisową ich stanu i otoczenia. Poświęcony czas i zaangażowanie z pewnością odpłacą z nawiązką rysując jasno mapę możliwych działań w waszym regionie.
Podejmując inicjatywę ARTISAN w Wadowicach, zidentyfikowaliśmy wszystkie zabytkowe budynki w centrum naszego małego miasta, szczególnie skupiając się na frontowych drewnianych drzwiach. Poszukiwania szły po linii wcześniej zdobytych doświadczeń w ramach pilotażowych zajęć warsztatowych (por. poprzedni moduł), w których przeprowadziliśmy renowację starych drewnianych drzwi wejściowych, przechodząc przez wszystkie etapy tego procesu. Wyniki poszukiwań okazały się bardzo obiecujące, udało się nam określić i sporządzić dokumentację wielu zabytkowych drzwi w naszej okolicy, którym wciąż można przywrócić dawne piękno, podejmując odpowiednie kroki. Co więcej, wstępna ocena pokazuje, że niezbędne działania wcale nie wykraczają poza nasze rzemieślnicze umiejętności.
Sama identyfikacja przedmiotów wymagających renowacji to jednak dopiero początek całego przedsięwzięcia. Trzeba teraz znaleźć sposób nawiązania kontaktu z właścicielami tych obiektów i zaprezentować im swoją ofertę. Fakt, że w waszej okolicy będzie można znaleźć wiele niszczejących zabytkowych przedmiotów, nie musi wcale oznaczać, że istnieje popyt na wasze usługi. Jak już wspomnieliśmy, taki stan rzeczy może być spowodowany wieloma czynnikami. Dlatego też warto rozpoznać sytuację poprzez bezpośredni kontakt z właścicielami przedmiotów wymagających renowacji. Może się okazać, że niektórzy z nich nigdy nie rozważali zlecenia takich prac, biorąc raczej pod uwagę ich wymianę na nowe. Mogą być zaskoczeni, że taka możliwość istnieje, zwłaszcza jeśli będziecie w stanie przedstawić swoje poprzednie prace i inne przykładowe renowacje. Tego typu portfolio może znacznie pomóc – spójrzcie na przykład na zdjęciu i zastanówcie się, jak taka prezentacja może być pomocna w promocji waszych usług. Umiejętnie przeprowadzona prezentacja w formie ulotki lub broszury jest podstawowym narzędziem marketingowym.
Powinniśmy dodać jeszcze jeden komentarz do powyższej argumentacji. Przedsiębiorca działa zawsze w określonym kontekście podatnym na zmianę, co oznacza, że musi mieć on znakomite wyczucie pojawiających się trendów, nowych możliwości na rynku czy też otwierających się perspektyw. Dlatego też skupienie na szczegółach jest znacznie ważniejsze niż abstrakcyjne ogólniki, jakie można wyczytać w rozmaitych poradnikach dla rozpoczynających działalność. Trzeba bardzo dobrze poznać kontekst, w jakim się działa, by umieć wykorzystać pojawiające się na rynku potrzeby. Nawet jeśli odkryjecie zapotrzebowanie na usługi renowacyjne w jednym miejscu, nie można tego rozpoznania pochopnie przenosić na inne lokalizacje. Na przykład, pewien styl renowacji może być ściśle związany z danym zabytkowym kontekstem, być zakorzeniony w pewnej tradycji, i w tym też wypadku należy dbać o zachowanie ciągłości. W innych miejscach natomiast, ciągłość historycznego rozwoju została zakłócona (np. przez zniszczenie kulturowego dziedzictwa, czy skomercjalizowanie zabytkowych miejsc) i w efekcie pewnych stylów zaniechano, a inne zostały po prostu zapomniane. Właśnie tu, rzemieślnik o temperamencie przedsiębiorcy, myślący kreatywnie, może odkryć nowe, niekoniecznie dostrzegane przez innych, możliwości działania. Cały ten proces często dokonuje się intuicyjnie, „trzeba mieć nosa”, co wcale nie wyklucza systematycznego sprawdzenia wyłaniających się intuicji poprzez rzetelne badanie rynku.
Aby wstępnie rozejrzeć się w regionie, w którym chcemy świadczyć usługi renowacyjne możemy przeprowadzić badanie rynku z wykorzystaniem standardowych narzędzi (Internet, telefon, ankieta), jednak prawdopodobnie najbardziej istotne informacje uzyskamy podczas spotkań twarzą w twarz z potencjalnym klientem, bezpośrednio na miejscu gdzie znajduje się przedmiot wymagający renowacji, a więc w sytuacji, która pozwala na przedstawienie oferty i poznanie punktu widzenia, zainteresowań i oczekiwań klienta. Jednak nim przystąpicie do jakichkolwiek działań powinniście znaleźć odpowiedzi na poniższe pytania, które stanowią minimalny zestaw kwestii wstępnych, wyprzedzających etap decyzji o rozpoczęciu własnej działalności w dziedzinie rzemiosła renowacyjnego.
Kim są moi potencjalni klienci?
Jak mogę do nich dotrzeć z moją ofertą?
Jakich konkretnych usług potrzebują?
Jakie czynniki wpłyną na ich decyzję?
Jaką cenę powinienem ustalić za wykonane prace?
Kim są moi konkurenci, jakie są ich mocne i słabe strony?