Jest to zazwyczaj niedoceniana kwestia, zarówno przez amatorów jak i profesjonalistów. Niemniej dobór odzieży jest bardzo istotny dla bezpieczeństwa. Odpowiednia odzież robocza musi posiadać kilka cech.
Po pierwsze musi być wygodna i zapewniać maksymalną swobodę ruchów: nie tylko zwiększy to wydajność pracy, lecz także sprawi, że na koniec dnia będziemy mniej zmęczeni. Powinna to także być odzież, z którą rozstaniemy się bez żalu, nie odczuwając straty w przypadku jej zabrudzenia lub zniszczenia: konieczna jest koncentracja wyłącznie na pracy, nie powinniśmy się martwić tym, że się pobrudzimy lub uszkodzimy swój strój.
Ubranie powinno jak najściślej przylegać do ciała (w granicach wygody) i być pozbawione wiszących elementów, na przykład pasków, szelek, frędzli lub jakichkolwiek innych elementów, które mogą się poplątać, lub co gorsza, zostać wciągnięte przez pracujące maszyny. Kombinezon to świetny strój do malowania, będzie odpowiedni także przy obróbce drewna, np. w pracy przy pile tarczowej, jednak powinien być zawsze zapięty. Jeżeli zdecydujemy się pracować w ogrodniczkach, lepiej zapiąć szelki, nie mogą one swobodnie zwisać; jeśli są zbyt długie lepiej wsunąć je pod tzw. „karczek”, z powodów opisanych powyżej; szelki ogrodniczek lepiej się trzymają jeśli zostaną skrzyżowane na plecach.
Osobiste wyposażenie ochronne
Przy pracach renowacyjnych, przez wzgląd na ich różnorodność, potrzebne są różne typy wyposażenia ochronnego. Jednak zbyt często pracownicy zapominają jak jest ważne, błędnie zakładając, że nie są narażeni na ryzyko.
Zapominamy często o środkach zapobiegawczych mniemając, że trochę pyłu nikogo nie zabije, latające drzazgi nie tak łatwo wpadną do oka, odrobina rozpuszczalnika na rękach nie jest aż takim wielkim problemem, a hałas można wytrzymać. Podejmując się wykonania niecodziennego zajęcia, do którego potrzebny jest na przykład nietypowy rozpuszczalnik lub nowe narzędzie z napędem elektrycznym, zazwyczaj przestrzega się zasad bezpieczeństwa. Natomiast podczas wykonywania dobrze znanych czynności, przepisy dotyczące bezpieczeństwa nie są zwykle tak rygorystycznie przestrzegane, ponieważ pewność, wynikająca z obeznania z danymi czynnościami, prowadzi do zmniejszenia ostrożności. Taki mechanizm jest niezwykle niebezpieczny i należy mieć ciągle na uwadze środki zmniejszające ryzyko wypadku.
W tym obszarze istnieją także inne niebezpieczeństwa, których zazwyczaj się nie dostrzega, bowiem ich konsekwencje nie są natychmiastowe. Każdy będzie pamiętał o założeniu okularów ochronnych przed spawaniem, jednak kiedy przychodzi do pracy ze zwykłymi rozpuszczalnikami (alkoholem, kwasem azotowym, acetonem), często zapomina się o rękawicach i maskach ochronnych. Dzieje się tak, ponieważ o ile w pierwszym wypadku szkody dostrzega się natychmiastowo, o tyle w drugim nie występują one natychmiast, lecz ich efekt jest opóźniony w czasie. Chroniczne szkody pojawiają się dopiero po długim czasie, często niosąc ze sobą nieodwracalne konsekwencje, na przykład krzemicę lub alergie. Dlatego też nie można lekceważyć wagi osobistego wyposażenia ochronnego, nawet jeśli wykonywane czynności są dobrze znane. Co więcej, skompletowanie odpowiedniej odzieży ochronnej potrzebnej do tego typu pracy nie wymaga wielkiego wysiłku. Poniżej pokrótce przedstawiono podstawowy zestaw takiego wyposażenia.
Rękawice ciesielskie. Często wykorzystywane przy cięższych pracach, zapewniają ochronę przed uderzeniami i otarciami.
Rękawice lateksowe. To cienkie przylegające rękawiczki, które chronią skórę podczas krótkotrwałego kontaktu z organicznymi rozpuszczalnikami oraz żrącymi płynami. Świetnie się sprawdzają podczas nakładania farby, szelaku, wosku oraz we wszystkich pracach, gdzie konieczna jest ochrona, a zarazem istotne jest zachowanie sprawności manualnej.
Rękawice neoprenowe. Zazwyczaj są czarne, zapewniają wysoki poziom ochrony podczas przedłużającego się kontaktu z rozpuszczalnikami. Są przeznaczone do usuwania farby, lecz są także bardzo odporne na otarcia, jakie powoduje wełna stalowa.
Rękawice nitrylowe. Zazwyczaj mają zielony kolor. Zapewniają wysoki poziom ochrony przed czynnikami chemicznymi, są także bardzo wytrzymałe. Doskonale się sprawdzają podczas pracy ze żrącymi rozpuszczalnikami takimi jak soda.
Maski przeciwpyłowe. Na rynku dostępnych jest wiele modeli. W pracach konserwatorskich używana głównie dla ochrony przed pochodzącymi z drewna drobinami, które nie tworzą zawiesin, ponieważ rozmiar cząstek jest mniejszy niż 0,6 mikrona; dlatego też wystarczy poprawnie noszona maska dobrej jakości (żeby zapewnić odpowiednią ochronę; musi mieć dwie gumki).
Maski chroniące przed oparami. Zazwyczaj są zielonej barwy, nie tylko zatrzymują pył, lecz także nieprzyjemne zapachy i zatrzymują organiczne opary w niewielkim stężeniu.
Półmaski ochronne. To małe, nie chroniące oczu, maski gazowe. Są wyposażone w filtry węglowe, będące w stanie filtrować opary organiczne i inne szkodliwe substancje lotne nawet w wysokich stężeniach. Poszczególne filtry są zazwyczaj przeznaczone do filtrowania konkretnej substancji. Zaleca się używanie takich masek tam, gdzie występują opary amoniaku.
Ochraniacze uszu. Składają się one z zatyczek oraz osłon uszu, redukują poziom dźwięków docierających do narządu słuchu. Najlepsze z nich zmniejszają poziom hałasu nawet do 20 db. Ochrona słuchu jest bardzo ważna, bowiem wystawienie na hałas powyżej 80 db powoduje uszkodzenie słuchu, które z czasem może stać się permanentne.
Okulary ochronne. Na rynku jest dostępnych wiele modeli z PCW lub poliwęglanu. Wybierając je należy kierować się głównie wygodą. Najlepsze okulary są wyposażone w gumkę podtrzymującą.
Obuwie. Zaleca się używanie obuwia ochronnego w warsztacie. Musi ono być wyposażone w antypoślizgowe antystatyczne podeszwy, wzmocniony stalą czubek oraz musi być odporne na przekłucia. Takiego rodzaju butów używa się głównie na budowach, jednak w pracowni też mogą okazać się przydatne w wielu sytuacjach (na przykład jeśli komuś spadnie na stopę ciężki młotek, takie obuwie może go uchronić przed poważną kontuzją).
Podeszwy ergonomiczne. Wprawdzie nie są wyposażeniem ochronnym, jednak zmniejszają poziom zmęczenia podczas długotrwałej pracy w pozycji stojącej, dlatego też są w pewien sposób związane z bezpieczeństwem.