Rodzaje drewna

Żeby zajmować się renowacją przedmiotów drewnianych trzeba znać różne rodzaje drewna, by wiedzieć jak najlepiej się z nim obchodzić, jak i po to, by uniknąć fundamentalnych błędów przy doborze drewna do uzupełnień ubytków danego przedmiotu. W literaturze znajdziecie wiele pozycji dogłębnie opisujących właściwości drewna i sposoby jego obróbki, jednak na potrzeby tej części kursu przedstawiamy jedynie wprowadzenie do podstawowych kwestii, pozostawiając bardziej zaawansowane zagadnienia do omówienia w trakcie zajęć warsztatowych.

Rodzaje drewna różnią się między sobą stabilnością, twardością, elastycznością i obrabialnością. Poniżej przedstawiono najważniejsze rodzaje drewna wykorzystywane w stolarstwie, z krótkim opisem ich głównych cech materiałowych.

DREWNO MIĘKKIE

Uzyskiwane głównie z drzew iglastych

Jodła Są dwa rodzaje jodły: biała i czerwona (znacznie cenniejsza), używana do tworzenia mebli w stylu „arte povera”, rustykalnym lub jako główny element forniru składającego się także z bardziej kosztownych rodzajów drewna, sprawdza się również jako wewnętrzna struktura mebla, wykończonego z zewnątrz bardziej wartościowym drewnem. Wykorzystuje się je także do robienia skrzypiec.

Drewno miękkie i porowate, z dużą ilością sęków (odmiana czerwona), bardzo łatwo rozpada się na drzazgi, dlatego też trudno jest dobrze je wykończyć. Nie nadaje się do zewnętrznych struktur, okien ani drzwi, chyba że wcześniej zostanie poddane właściwej impregnacji.

Sosna Jest wiele typów tego drewna. Najczęściej ma czerwonawy kolor, jest bardziej żywiczna niż jodła. Drewno to wykorzystuje się w produkcji mebli rustykalnych, cechuje je duża odporność na wilgoć. Ma zastosowanie w produkcji stolarki zewnętrznej narażonej na oddziaływanie warunków atmosferycznych, a więc okien, drzwi, ławek, itd.

Brzoza Jasna, o subtelnym czerwonawym wzorze słojów, jest to najtwardsze z miękkich rodzajów drewna. Wykorzystuje się je do wytwarzania mebli codziennego użytku, sklejki i forniru dobrej jakości. Źle znosi wpływ czynników atmosferycznych.

Topola Rośnie wszędzie, a zwłaszcza wzdłuż rzek. Ma kolor złamanej bieli z żółtymi żyłkami, łatwo się odkształca, często też jest atakowana przez termity. Nie używa się jej do produkcji wartościowych mebli, z wyjątkiem wewnętrznych struktur. Nie jest odporna na działanie czynników atmosferycznych.

DREWNO TWARDE I PÓŁTWARDE – 1

Buk Pojawia się wszędzie, jednak najczęściej rośnie na wysokości ponad 1000 metrów n.p.m. Ma jasny kolor, przecinają go brązowe prążki i czerwone żyłki.

Jest to drewno półtwarde, nadaje się do budowania konstrukcji nośnych, łatwo się je wygina, dlatego też wykorzystuje się je do wyrobu mebli giętych. Używa się go także do robienia schodów.

To ulubione drewno termitów, dlatego też przed użyciem należy je zabezpieczyć przed szkodnikami. Nie nadaje się do tworzenia przedmiotów, czy konstrukcji wystawionych na działanie czynników atmosferycznych.

Jesion Twarde drewno, jest sprężyste, o gamie kolorów od białego do brązowego, w zależności od wieku, sycylijski jesion ma różowawy kolor. Używa się go do wszystkiego, do czego potrzebne jest twarde, ale elastyczne drewno. Często gnieżdżą się w nim korniki.

Dąb bezszypułkowy Rośnie na wysokości 1000 metrów, należy do rodziny bukowatych. Bardzo twarde i mocne drewno o żółtobrązowej barwie. Ma regularnie rozmieszczone słoje, ale jest bardzo porowate i dlatego ciężko je szlifować i polerować. Często używane w robieniu mebli, także wysokiej jakości.

Kasztan Dobrze rośnie na obszarach do 900-1000 metrów n.p.m. O gamie kolorów od żółtego do brązowego, ma podobny układ słojów co buk. Drewno półtwarde, jeżeli nie jest sezonowane ma tendencję do kurczenia się i pękania. Jest dosyć łatwe w obróbce, bogate w taninę i bardzo wytrzymałe. Odporne na działanie czynników atmosferycznych, wykorzystywane do robienia framug, okiennic oraz mebli.

Wiąz Twarde drewno o czerwonobrązowym kolorze, bardzo porowate i zbite, łatwo się odkształca i pęka. Odporne na wilgoć, rzadko atakowane przez termity. Wykorzystywane w produkcji mebli, także jako imitacja dębu.

DREWNO TWARDE I PÓŁTWARDE – 2

Orzech Twarde, lecz łatwe w obróbce, występuje w wielu typach i kolorach, niektóre z nich są bardzo cenne i drogie, dlatego też często wykorzystuje się wykonany zeń fornir. Łatwo je wyrównać i wypolerować. Jest to jeden z najpiękniejszych rodzajów drewna w Europie. Zazwyczaj wykorzystywany do robienia luksusowych mebli. Odpowiednio zabezpieczony, dobrze znosi działanie czynników atmosferycznych.

Drewno oliwne Bardzo twarde drewno, gęste, żółtawe z brązowymi żyłkami/słojami, poszukiwane i cenne, musi jednak być dobrze sezonowane. Sęki nadają mu unikatowe piękno, jest wykorzystywane do produkcji luksusowych mebli, a także w tokarstwie.

Mahoń Twarde drewno, jedno z najcenniejszych, zwłaszcza typu płomienny lub czerwona dzika róża. Jest wiele różnych gatunków, jednak wszystkie mają mniej więcej taką samą charakterystykę. Występuje w Afryce i Ameryce, ma czerwonawy kolor ze złotym odcieniem, zazwyczaj podkreślanym szelakiem. Odporny na wilgoć, rzadko atakowany przez korniki, łatwo się go wygładza oraz dobrze poleruje. Wykorzystywany w produkcji luksusowych mebli, rytowaniu oraz rzeźbiarstwie.

Wiśnia Drogocenne drewno, stosunkowo łatwe w obróbce. Czerwono-brunatne drewno o przeciętnej twardości, jest dosyć łatwe do szlifowania, dobrze przyjmuje szelak i wosk. Powinno być należycie sezonowane, świeże kurczy się i pęka. Wykorzystuje się je w produkcji luksusowych mebli, a wykonane z niego forniry są bardzo cenne.

Palisander Pochodzi z Ameryki Południowej, ma kolor fioletowawo-brązowy i jest drewnem bardzo twardym, jednak łatwym w obróbce. Idealnie gładkie, ale ma bardzo otwarte pory, zatem ciężko się go poleruje. Wyjątkowo piękne drewno, dlatego też jest wykorzystywane do produkcji luksusowych mebli, zwłaszcza jako fornir.